INDIVIDUELE ART THERAPIE
Ruim 43 jaar geleden begon ik als creatief therapeut op de schilder- en keramiekafdeling van Psychiatrische Ziekenhuis Endegeest. Endegeest was een kleine gemeenschap, een dorp op zich, waar niemand gek opkeek als je huppelde op het pad of hardop liep te zingen of schreeuwen want dat gebeurde daar natuurlijk ook.
En op die creatieve therapie afdeling werden prachtige, ontroerende en indrukwekkende schilderijen, tekeningen en beelden gemaakt. Een weergave van de innerlijke wereld. Producten die altijd een relatie hadden met de vragen, wensen, zorgen of angsten van de maker.
En na het maakproces volgde de verdieping, door samen te kijken naar het product en te ontdekken wat het je vertelt. Vaak meer dan woorden kunnen zeggen. En dat werd later ook de titel van één van mijn boeken over creatieve therapie, namelijk Wat woorden niet kunnen zeggen. Ik vond en vind creatieve therapie nog steeds een prachtig èn krachtig middel.




WORKSHOP: BEYOND WORDS
Boedapest, augustus 2023
De Association of National Organisations for Supervision organiseert voor de tiende maal de Summer University, het jaarlijks congres voor supervisoren en coaches. Dit jaar in Boedapest. Al eerder gaf ik in Boedapest een workshop, toen voor het Eurashe congres.



Het programma bestaat uit lezingen, workshops en werkgroepen van leden vanuit heel Europa. Geen saaie lezingen of droge workshops. Maar een sprankelend ‘out of the box’ programma. De keynote van Sijtze de Roos bijvoorbeeld zal gaan over de spanning tussen worden en zijn, zwerven en blijven aan de hand van twee gedichten van Kavafis: ‘Ithaka’ en ‘Wachten op de Barbaren’. Nederland is met vier workshopgevers en een keynote speaker goed vertegenwoordigd. Ik zal op dit congres een workshop geven met de titel ‘Beyond words’. Daarin gaan de deelnemers vooral praktisch aan de slag met beelden, symbolen en metaforen die in de begeleiding en supervisie gebruikt kunnen worden.
WEBINAR: WERKEN MET BEELDENDE MIDDELEN IN PROFESSIONELE BEGELEIDING
Maart 2023
De LVSC / Beroepsvereniging voor professioneel begeleiders, organiseert jaarlijks meerdere webinars voor haar leden. Dit jaar mocht ik de spits afbijten met een webinar over ‘Werken met beeldende middelen in professionele begeleiding’.
Met meer dan 190 deelnemers was de webinar goed bezocht. Het werd een bijeenkomst vol voorbeelden, tips en tools op welke manier in begeleiding beelden ingezet kunnen worden. Dat kunnen afbeeldingen zijn, kaarten, poppetjes en figuren, voorwerpen, metaforen, symbolen en abstracte vormen. Zo kwamen vele mogelijkheden aan de orde om een vraagstuk in de begeleiding te exploreren en verdiepen.
Het was een feestje om met professioneel begeleiders kennis en kunde rond dit thema te delen en uit te wisselen.

Vier voorbeelden om weer te geven hoe een vraagstuk wordt ervaren.
WORKSHOP: WERKGROEP HERKENNING
November 2022
In november ben ik uitgenodigd om een workshop te begeleiden voor de gespreksgroep van de ‘Stichting Werkgroep Herkenning’. Die middag zal er in de groep minder gesproken worden, om in plaats daarvan te werken met creatieve materialen aan het door de groep gekozen thema: ‘ontmoeten’.
Voorwerpen rond dat thema, die de deelnemers van huis meenamen vormden de start van de middag en werden onderdeel van de werkstukken die zij maakten. In de nabespreking van de werkstukken toonde zich de intense en diepe banden in de gecompliceerde relatie met één van de familieleden.
De Stichting Werkgroep Herkenning is een organisatie die ondersteuning en hulp geeft aan kinderen, kleinkinderen en familieleden van personen die in de jaren 1940-1945 aan de zijde van de bezetter stonden of de bezetter waren.
WORKSHOP: OVERGANGSRITUELEN
November 2022
Speciaal voor het verschijnen van het: ‘Overgangsspel’ van Ellen Vermeulen http://www.abfabflashes.nl/menomana heb ik een workshop ontworpen met de naam ‘Overgangsrituelen’. Overgangen kunnen gaan over fases in je persoonlijk leven, maar ook over de overgang van een team naar een nieuwe werkwijze of nieuwe organisatievorm. Rituelen kunnen daar bij helpen. Rituelen zijn handelingen die helpen om de overgang te maken naar een nieuwe fase. En je daarmee helpen om een fase af te sluiten en een nieuwe fase in te gaan. Uitgangspunt is dat je kiest wat bij jou of jouw groep / team past en helpt als overgangsritueel.
In de workshop zit letterlijk en figuurlijk beweging. Van de ene fase naar de andere. Het kan daadwerkelijk naar buiten zijn door een thema wandeling waarbij je foto’s maakt of een thema museumbezoek. Maar het kan ook binnen in een workshopruimte. Bijvoorbeeld door een werkstuk met verschillende materialen te maken of een ritueel dat je uitvoert die de overgang van de ene naar de andere fase laat zien. Wil je meer weten? Neem dan contact met mij op.
Aanmeldingen doe je als team of groep vriendinnen. Hierdoor kunnen we in overleg de workshop op jullie wensen aanpassen en op maat maken. Maar ook is een individuele sessie mogelijk, voor jou alleen.
Zo maken we de workshop en de locatie op maat. Voor vragen of het aanmelden kun je altijd contact met mij opnemen. Je kunt me schrijven via het contactformulier
WORKSHOP: BEELDEN VAN JEZELF
Amsterdam, 15 juni 2019.
Een workshop met het thema zelfbeeld. Tien deelnemers gingen met dit thema aan de slag. Hoe kijk je naar jezelf en welke beelden heb je van jezelf? Welke beelden hebben anderen van jou? Werken met teken – en schildermaterialen, met papier en met afbeeldingen om daar achter te komen. Maar ook door er samen naar te kijken en reacties te geven.